Ignace Schretlen, Kijk op Krabbels

Ignace Schretlen onderzocht tekeningen en schilderwerken van mensapen en vergeleek deze met peuterkrabbels. Kijk op krabbels: krabbels van mensapen vormde het uitgangspunt voor de tentoonstelling Animal Man Machine bij de Verbeke Foundation. Het boek toont de nooit eerder volledig gepubliceerde collectie van Schretlen.
—
Na The biology of art (1962) van Desmond Morris en La peinture des singes (1990) van Thierry Lenain is Kijk op krabbels: krabbels van mensapen van Ignace Schretlen voor zover bekend het derde boek, dat aan tekeningen en schilderwerken van mensapen wordt gewijd. De drie publicaties die toevallig met een tussenperiode van 28 jaar het licht zagen verschillen echter in meerdere opzichten wezenlijk van elkaar.

Voor de bioloog en kunstenaar Morris was het evident dat apenkrabbels aantonen dat kunst een biologische oorsprong heeft; bekende kunstenaars als Pablo Picasso, Joan Miró en Salvator Dalí waren hierin dan ook serieus geïnteresseerd. De Belgische filosoof Thierry Lenain verdiepte zich in de geschiedenis van dit onderwerp en komt tot een tegengestelde conclusie. Kunstenaar en voormalig huisarts Ignace Schretlen, die net als Morris ook mensapen krabbels liet maken, schaart zich in dit opzicht achter Lenain maar richt zijn aandacht vooral op een vergelijking met peuterkrabbels.

Centraal in de nieuwe uitgave staat de nooit eerder volledig gepubliceerde eigen collectie van Ignace Schretlen. Deze omvat apenkrabbels die in de periode van 1959 tot 1998 zijn gemaakt bij diverse (vooral Nederlandse) onderzoeken. Deels zijn deze eerder tentoongesteld in onder meer musea in Nederland, België en Frankrijk en hiervoor bestond toen grote belangstelling van de media en het publiek. In 2017 werd de gehele collectie voor het eerst getoond in de Verbeke Foundation.

Sinds dierenkrabbels in het commerciële circuit zijn beland en tekenen, c.q. schilderen van dieren als onnatuurlijk gedrag wordt beschouwd is de wetenschappelijke belangstelling hiervoor afgenomen. Dat is jammer omdat de fascinerende geschiedenis van deze onderzoeken teruggaat tot het werk van Charles Darwin (1809-1882). Schretlen laat overtuigend zien dat apen- en peuterkrabbels niet van elkaar te onderscheiden zijn en vraagt zich af hoe dat kan. In dit opzicht staan mensaap en mens naast elkaar!

Ignace Schretlen waagt zich niet aan speculaties maar beperkt zich tot hetgeen met enige zekerheid over apenkrabbels kan worden gesteld. In het boek ligt het accent op de illustraties zodat de lezer ook zelf zijn eigen conclusies kan trekken. De auteur geeft duidelijk het punt aan waarop de kinderlijke tekenontwikkeling doorloopt. Terloops schenkt hij aandacht aan schilderwerk van olifanten aan één van de tekenmachines (Métamatic 10) van de Zwitserse kunstenaar Jean Tinguely, die ook krabbels produceert.

Tekst: Ignace Schretlen
—
Taal
NL/EN

Uitgever
Verbeke Foundation

Tekst
Ignace Schretlen

Eindredactie
Marianne Kleijwegt

ISBN/EAN 9789082520880

2017
166 pagina’s
Hardcover
24 x 17 cm